Een gesprek over hoe we kennis toetsen, raakt al snel aan de kern van het onderwijs. Dat mag in elk geval wel de conclusie zijn van onze tweede rondetafelconferentie Formatief Evalueren: Heilige graal of luchtkasteel? Vijf sprekers en twintig deelnemers gingen samen in op de wetenschap, pilotprojecten, evaluatietools, dilemma’s en pittige stellingen. “Het gaat om rendement. Het effect op het leergedrag van één summatieve toets tegenover een cyclus van formatief evalueren.”
Na de grote interesse en het succes van de eerste en tweede rondetafelconferentie komt er op 13 oktober 2022 een derde editie!
Heb je interesse? Meld je snel aan, want er is maar een beperkt aantal plaatsen. Hier vind je meer informatie.
Kelly Beekman houdt haar gehoor voor dat formatief evalueren maar één doel dient: het verbeteren van leren en resultaten. Beekman is als Lector Technology Enhanced Assessment verbonden aan de Fontys Lerarenopleiding in Tilburg en onderzoekt de wetenschap achter formatief evalueren. Ze concludeert dat zelfdeterminatie, zelfregulatie en self-efficacy onmisbare vaardigheden zijn die door formatief evalueren worden ondersteund. Die zelfredzaamheid is de sleutel tot succes, voor de school, de student en diens kansen in de moderne, veeleisende maatschappij.
Direct inzicht in vaardigheden van en verbeterpunten voor studenten
Jos van Odijk en Pleun Driessen belichten een misschien iets minder voor de hand liggende kant van de materie. Van Odijk is Beleidsadviseur Onderwijs & Ontwikkeling bij MBO Amersfoort en Driessen PDEng kandidaat aan de Universiteit van Twente. Samen zijn ze verantwoordelijk voor het project GoPro Learning Communities, waarin MBO-studenten in infratechniek hun werk met een GoPro camera vastleggen. Het materiaal is de basis voor een veel constructievere manier van evalueren dan de gebruikelijke toets, want het levert direct inzicht in vaardigheden van en verbeterpunten voor studenten.
"Werken met cijfers is even verslavend voor de docent als slopend voor de student. Wat je wil is dat ze op een gezondere manier de opleiding volgen en de vaardigheden meekrijgen die een leven lang leren ondersteunen.”
De motivatie die daarvan uitgaat is van onschatbare waarde, betoogt ook Alex Karlas, onderwijsverbeteraar en oprichter van Test-Correct. “Eén van de grootste problemen in het onderwijs is de motivatie van studenten om te leren”, vindt Karlas. “Ze leren alleen wanneer er een summatieve toets waar ze een cijfer voor krijgen. Maar werken met cijfers is even verslavend voor de docent als slopend voor de student. Wat je wil is dat ze op een gezondere manier de opleiding volgen en de vaardigheden meekrijgen die een leven lang leren ondersteunen.”
Gepersonaliseerd leren centraal
Karlas ondersteunt zijn betoog met een demonstratie van de 3D Feedback module van Test-Correct en verrast de deelnemers met een indrukwekkende noviteit. In korte cycli van Feedback, Feed-up en Feedforward staat gepersonaliseerd leren centraal. Docent, werkplekbegeleider én de student zelf geven ieder hun visie op de beoogde competenties. Die betrokkenheid bij het eigen functioneren motiveert evenzeer als activerende werkvormen in het leer- en evaluatieproces, zoals CO-Learning.
Monique Witlam, MBO-toetsdeskundige en voormalig MBO-directeur van Helicon legt de deelnemers een aantal belangrijke vragen voor. Wat merkt de student van als er formatief wordt geëvalueerd? Hoe wordt die er beter van? In kleine discussiegroepjes regent het antwoorden: meer motivatie en duidelijkheid, studenten voelen zich gezien en gehoord, betere aansluiting op het beroepsprofiel en veel beter ontwikkelde vaardigheden als het gaat om communicatie, zelfredzaamheid en het geven van en omgaan met feedback.
Studieadvies op niveau
Onno-Hans Noteboom bespreekt een aantal casussen met de deelnemers. De Management Consultant bij Arlande geeft daarbij zijn visie op zaken waar MBO-instellingen tegenaanlopen bij het invoeren van formatief evalueren. Praktijkvragen van de deelnemers zelf, zoals “hoe verweven we formatief handelen optimaal in effectieve didactiek”, “hoe zet je formatief evalueren in om tot een studieadvies te komen op niveau” en onze favoriet: “De docent heeft een coachende rol bij de groei van de student. Staat deze onderwijsvisie niet haaks op het leren om te beoordelen?”.
Een rondgang langs de deelnemers levert aan het eind van de conferentie veel positiviteit op. Formatief evalueren zit in de lift, steeds meer onderwijsprofessionals zien het als misschien wel de belangrijkste stap voorwaarts in het onderwijs, waarin het perspectief van de student eindelijk een plek krijgt. Maar de feedback is soms ook heel pragmatisch: “Formatief handelen kan alleen met een goed doordacht curriculum”. En daar sluiten we ons graag bij aan.
Test-Correct is het fundament voor formatief evalueren. Toegepast en geborgd voor het ultieme doel: gepersonaliseerd leren. Benieuwd hoe het werkt? Vraag een vrijblijvende demo aan en we vertellen je er alles over!
