Collaboratief leren is er voor iedereen. Voor school, docent en student. Het is een strategie in de vorm van een educatieve benadering van onderwijzen en leren. Er is een oud gezegde: “Geef een mens een vis en je voed hem voor een dag. Leer een mens vissen en je voed hem voor het leven.” Deze uitspraak past in de context van probleemoplossend onderwijs. Dit blog gaat over CO-Learning en richt zich op de toepassing in het voortgezet- en middelbaar beroepsonderwijs voor teamleiders, afdelingsleiders, docenten en schooldirecteuren. Dit stuk is een eerste aanzet en leert wat peerfeedback betekent en waarvoor het bedoeld is. CO-Learning kan – in het brede aanbod aan instrumenten en methoden – aan de kwaliteit van jouw onderwijs bijdragen. Een methode die niet op zichzelf staat en onderdeel is van het totale pakket dat jij als onderwijsinstelling wilt bieden.
“CO” staat voor Collaboratief of te wel samenwerkend leren. Deze ‘wetenschap’ is niet nieuw, er werd veel over geschreven in de jaren ’80 en ‘90. In deze aanpak staat naast het individu de rol van de student binnen de groep centraal. Het is een raamwerk, waarin twee of meer studenten leren of proberen samen iets te leren. Gebruik maken van elkaars kennis en vaardigheden is de insteek. Zo vraag je elkaar bijvoorbeeld om informatie, evalueer je elkaars ideeën en beoordeel je elkaars werk. Het is een aanpak in een setting waarin studenten zich bezighouden met een gemeenschappelijke taak. Een taak waarbij elk individu afhankelijk is van en verantwoording aflegt aan elkaar. Dat kan fysiek bij elkaar en ook op afstand via bijvoorbeeld online video meetings en chatrooms.
Groepsprojecten door samen te schrijven, oplossen van problemen, debatteren, presenteren, organiseren, studeren en andere activiteiten. Dit is wat samenwerkend leren omvat.
Peerfeedback. De benadering is nauw verwant met coöperatief leren. Andere stromingen zijn bijvoorbeeld “Problem Solving”, “Active learning”, “Organizational learning”, “Learning circle”, “Learning and Adapting”, “Learning Community” en “Summative Learning”. Allemaal gericht op samen. En dit is nu juist een belangrijk aspect in de agenda van “21st Century Skills”. Collaboratief leren is geen exacte wetenschap en verschilt per cultuur [land]. Het traditionele model voor leren is gebaseerd op docenten die voor de klas staan. Dat model staat onder druk door een mondiaal standpunt. Immers elk land heeft een missie [lees prestige] om in internationaal vergelijkend onderzoek goed te presteren. Met goed en eerlijk onderwijs in de internationale economie mee te draaien. De geschiedenis, cultuur, religieuze overtuigingen en politiek van een land zijn allemaal aspecten van hun nationale identiteit. Deze kenmerken beïnvloeden de kijk van de samenleving op samenwerking in zowel een klaslokaal als een werkomgeving.
Samenwerkend leren in een klaslokaal brengt studenten samen wanneer ze open taken krijgen toegewezen. Je maakt groepen van drie tot vijf [drie is ideaal] studenten. Elke groep krijgt een op te lossen probleem of een te beantwoorden vraag. Deze opdrachten kunnen voor elke groep gelijk zijn of verschillen. Daarbij zijn er grofweg 2 type opdrachten [taken]:
Samenwerkend leren is fundamenteel voor het bereiken van kritisch denken. Het idee [bewijs] hierachter is dat individuen in staat zijn om hogere leerniveaus te bereiken en meer informatie te behouden, wanneer ze in een groep werken in plaats van individueel. Dit geldt zowel voor de ‘facilitators’ van kennis – de docenten – als voor de ontvangers van kennis – de studenten. Samenwerkend leren is geworteld in Lev Vygotsky’s concept van leren, de ‘zone van de naaste ontwikkeling’ [ZNO]. Taken die studenten wel en niet kunnen uitvoeren. Tussen deze twee gebieden ligt de zone van de ‘proximale’ [naaste] ontwikkeling. Een categorie van vaardigheden die een student kan leren, maar met de hulp van begeleiding (anderen uit de groep). De zone van de proximale ontwikkeling geeft aanwijzingen over welke vaardigheden een leerling heeft die in het proces van ontwikkeling zijn. Vygotsky’s benadrukt het belang van leren door communicatie en interactie mmet anderen in plaats van alleen door zelfstandig werk. Hier ligt een belangrijke taak voor de school.
Technologie is een belangrijke factor geworden bij het samenwerkend leren. In de afgelopen tien jaar heeft het Internet een gedeelde ruimte voor groepen mogelijk gemaakt om te communiceren [denk aan blogs en Google Docs]. Virtuele omgevingen zijn van cruciaal belang geweest om mensen in staat te stellen op grote afstand met elkaar te communiceren, maar toch het gevoel te hebben dat zij deel uitmaken van de groep. Er is onderzoek gedaan naar de manier waarop technologie het potentieel van samenwerkend leren heeft helpen vergroten. Computerondersteund samenwerkend leren [Computer-supported collaborative learning, CSCL] is een relatief nieuw onderwijsparadigma binnen het samenwerkend leren. Technologie wordt ingezet om groepsinteracties in een context van samenwerkend leren te helpen. CSCL-systemen gebruiken technologie om interacties te controleren en te monitoren, om taken, regels en rollen te reguleren, en om de verwerving van nieuwe kennis te ondersteunen [herkennen]. Wikipedia is een voorbeeld van hoe kennis gedeeld wordt, zowel in de klas als op de werkplek. De inhoud is op aanvraag aan te passen en anderen kunnen het werk controleren en daarop reageren. Dit alles naar behoefte van de Wikipedia-gebruiker.
Als school kun je ook een ‘CO-learner’ zijn. Als school heb je niet alle antwoorden op vragen van studenten en begrijpen we niet direct waar ze behoefte aan hebben. Als scholen de informatie geven die studenten nodig hebben om te leren, worden studenten afhankelijk. Wanneer scholen de studenten de kans geven om zelf op zoek te gaan naar de informatie, worden de studenten afhankelijk van zichzelf om op zoek te gaan naar het antwoord. Scholen kunnen meer doen dan “zenden en leveren”. Door te vertellen, faciliteren en ruimte te geven aan studenten en hen bij het leerproces te betrekken. Samen leren met studenten maakt de kans groter dat ze de informatie tot zich nemen, onthouden en niet vergeten. Het systeem omvat docenten die de studenten onderwijzen, studenten die de docenten onderwijzen, en studenten die elkaar onderwijzen. Samenwerkend leren betekent dat iedereen verantwoordelijk is voor zichzelf en voor anderen in de groep. Dan wordt kennis gedeeld met dieper inzicht om goed te leren. Het is een gezamenlijke inspanning die aanzet tot een gedeeld begrip om de juiste soort oplossing te vinden.
CO-Learning is een manier van groepsleren die de communicatievaardigheden, het cultureel bewustzijn, het denkvermogen en nog veel meer verbetert. Deze zijn onder te verdelen in vier categorieën: sociale, psychologische, academische voordelen en alternatieve beoordelings-technieken voor studenten en docenten. Hieronder volgt een TOP 7 waar de student zich – naast de inhoudelijke kennis – in ontwikkelt. Niet met de intentie volledig te zijn.
De klant is koning. Daarmee is gezegd dat dat het voordeel voor de student een positieve weerslag heeft op de school. Een schoolinstelling die studenten voortbrengt die waarde toevoegen in de arbeidsmarkt. Zij zullen van nature als ambassadeurs optreden en een aantrekkende werking hebben op nieuwe studenten die instromen. De reacties van studenten en hun leerresultaten zijn het beste uithangbord voor een school. En niet te vergeten de waardering voor de docenten, de ‘efficiency’ waarmee ze hun lessen kunnen faciliteren maakt hun werk een stuk aangenamer. Zo maak je de stap van CO-Learning naar ‘co-teaching’ en ontstaat er een win-win situatie waarin goed en eerlijk onderwijs kan voortbestaan.
Kwaliteit van onderwijs komt voor in verschillenden kleuren en maten. Daaraan kan invulling gegeven worden met CO-Learning en ingepast worden in de lesmethoden waar jij als school voor staat en waar de leerling behoefte aan heeft. Daarin is alle ruimte om naar met de beschikbare instrumenten – opdrachten – het onderwijs te verrijken met samenwerkend leren.
“Hoor het, en je zal het vergeten. Zie het, en je zal het onthouden. Ervaar het, en je zal het delen.”
Wil je meer weten over wat CO-Learning voor jouw school kan betekenen? Wij laten het je ervaren! Bezoek Test-Correct voor meer informatie en maak vrijblijvend een docent-account aan. Digitaal toetsen én formatief evalueren ligt nu binnen handbereik.